Zomerexcursie op 25 juni 2016 naar de Zonnewijzerroute Geldermalsen in de Betuwe door Volkert Hoogeland
Zaterdagochtend verzamelden de leden van de Zonnewijzerkring Nederland, hun partners en introducees zich in de kerk van Tricht. De zelfgebakken appeltaart met koffie was een perfecte start van de excursie. Astrid van der Werff heette ons welkom en introduceerde Rob Rutten, professor in de Zonnefysica.
Rob wist ons in een heldere uiteenzetting het gedrag van de zon te verklaren en bood zelfs een inkijkje in het inwendige van de zon op basis van verschijnselen die zich aan de oppervlakte van de zon en daarbuiten afspelen. Dat pas over ca. 5 miljard jaar de zon is opgebrand en zal veranderen in een rode reus stelde ons gerust, zodat we nog wel even kunnen genieten van onze hobby. Rob bedankt!
We zullen die dag de vijf zonnewijzers van de Zonnewijzerroute Geldermalsen gaan bezoeken en als eerste de Zonnewijzer die prijkt op het huis van Astrid van der Werff en Gerard Wiringa tegenover de kerk en aan de Lingedijk. De uitleg over de zonnewijzers werd deze dag verzorgd door de afgestudeerden van de cursus zonnewijzerkunde.
John Souverijn beet de spits af en gaf een uitleg over wat er op deze verticale wandzonnewijzer allemaal te zien is. Daarna vertrokken we in groepjes met de auto via een mooie route over de Appeldijk naar Beesd. De zon liet verstek gaan maar het was in ieder geval droog.
Op de gevel van het “Kulturhus ’t Klokhuis” te Beesd hangt een verticale wandzonnewijzer. Deze zonnewijzer is geïnspireerd op de cartograaf Mercator en wijst de plaatselijke ware tijd aan. Een bezoek aan Rupelmonde, de geboorteplaats van Mercator, was onderdeel van de excursie 2014. Janneke Groeneweg wist ons haarfijn uit te leggen wat er naast het aanwijzen van de tijd nog meer te zien is op deze zonnewijzer.
Daarna verder via Rhenoy naar Acquoy voor een uitstekende lunch, die verzorgd werd in “Tapperij Lingezicht”. Een paar huizen verderop vinden we Huis “Overlinge” met een op 13 mei jl. onthulde zonnewijzer. Jan ten Böhmer maakte voor de aanwezigen duidelijk dat hij zich terdege verdiept heeft in deze zonnewijzer en het nodige hierover kan vertellen. Pluvius (Pluvius is de bijnaam van de Romeinse oppergod Jupiter als regengever) liet voorzichtig de eerste druppels vallen.
We vervolgden onze route naar de Protestantse kerk in Deil. Alwaar we het fraaie ontwerp van Astrid van der Werff tegenkomen. Pluvius werd steeds enthousiaster, maar dat weerhield Hans Stikkelbroeck niet om een gloedvol betoog over deze zonnewijzer op te zetten. De Michaël-zonnewijzer van Belgisch hardsteen aan de zuidzijde van de kerk geeft de zomertijd aan en in het ontwerp is heel veel symboliek terug te vinden. Hans wist over al deze relaties met de religieuze zaken, de historie en de wetenschap het nodige te vertellen.
En dan op weg naar de laatste zonnewijzer, die we gingen bezichtigen, in Geldermalsen. Pluvius trok nu al zijn sluizen open. Om hiermee de spreuk: “de tijd is als de rivier, hij staat nooit stil” nog eens kracht bij te zetten en een overvloed aan water hieraan toe te voegen. Maar ook hier trotseerde Jacob Borsje de elementen om ons de geheimen van deze analemmatische zonnewijzer uit de doeken te doen. Stappend over de datumlijn wierp hij geen schaduw maar lichtte ons bij over de werking en hoe je de tijd bij zonnig weer kan aflezen. Een en ander staat ook beschreven in de folder die iedere deelnemer in een informatiemap over deze excursie meegekregen heeft.
En vervolgens snel de droge auto in en op weg naar ons startpunt. In het koor van de kerk was een tentoonstelling ingericht over het archief van de kring, dat door Astrid onder haar hoede is genomen. Ook de tentoonstelling van een aantal zaken uit het archief, aangevuld met wat informatie over de Zonnewijzerroute Geldermalsen was weer tot in de puntjes verzorgd door Astrid van der Werff en Karine van Drunen.
Maar zoals aan alles komt een eind. Frans Maes vroeg nog even de aandacht, als vervanger van de voorzitter van de kring, die helaas verstek moest laten gaan.
Hij bedankte de organisatoren van deze excursie voor hun inspanning en perfecte organisatie en Rob Rutten voor zijn interessante voordracht en had voor allen een klein cadeautje. Na afloop was er ook nog een zeer aangeklede borrel bij de familie van der Werff. Te gek, bedankt namens ons allen.